کد مطلب:48917 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » قرآن

براي اين كه ديگران را به اخلاق نيك دعوت كنيم، چه آياتي براي آنها بخوانيم؟

با توجه به اين كه اخلاق نيك و تزكية نفس، اساس و زير بناي سعادت انسان را تشكيل ميدهد، بسياري از آيات قرآن مجيد، مستقيم يا غيرمستقيم، با اخلاق و فضايل نفساني ارتباط دارد، در اين پاسخ، به برخي از آياتي كه انسان را به مكارم اخلاق دعوت فرموده و نمونهاي ديگر از آيات كه انسان را از رذايل اخلاقي باز ميدارد، اشاره ميكنيم:

1. قرآن مجيد يكي از عوامل پيشرفت پيامبراكرم9 و موفقيت او در گسترش اسلام را، اخلاق نيك آن حضرت ميداند، در آية 159 سورة آل عمران آمده: به بركت رحمت الهي در برابر آنان ]مردم[ نرم و مهربان شدي! و اگر خشن و سنگ دل بودي، از اطراف تو پراكنده ميشدند.

2. حلم و بردباري و فرونشاندن خشم: وَالْكَـَظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ;(آل عمران،134) كساني كه خشم خود را فرو ميبرند و از خطاي مردم در ميگذرند و خدا نيكوكاران را دوست ميدارد. و نيز آية 63 فرقان و 199 اعراف.

3. ادا كردن امانت: إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤَدُّواْ الاْ ?َمَـَنَـَتِ إِلَيََّ أَهْلِهَا... ;(نسأ،58) خداوند به شما فرمان ميدهد كه امانتها را به صاحبانش بدهيد. و نيز آية 8 مؤمنون و 283 بقره.

4. فروتني: وَ عِبَادُ الرَّحْمَـَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَي الاْ ?َرْضِ هَوْنًا ;(فرقان،63) بندگان خاص خداوند رحمان، كساني هستند كه با آرامش و بيتكبر بر زمين راه ميروند.

5. وفاي به عهد و اداي امانت: خداوند مهربان در سوره آلعمران، آيه 76، مردم را به رعايت كردن عهد و پيمانهايشان با ديگران دعوت ميكند و ميفرمايد: آري، هر كه به پيمان خود وفا كند، و پرهيزگاري نمايد، بيترديد خداوند، پرهيزگاران را دوست دارد.

و نيز آيات: مؤمنون، 8 ; اسرأ، 34 ; نحل، 91.

6. صبر و شكيبايي: اي كساني كه ايمان آوردهايد; از صبر و شكيبايي و نماز ياري جوييد; زيرا خدا با شكيبايان است. (بقره، 153)

هم چنين در مورد دعوت ديگران به دوري از كارهاي بد و اخلاق ناپسند به چند نمونه از آيات اشاره ميشود.

1. ترك خيانت: يَـََّأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لاَتَخُونُواْ اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوَّاْ أَمَـَنَـَتِكُمْ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ;(انفال،27) اي كساني كه ايمان آوردهايد! به خداو پيامبر خيانت نكنيد و نيز در امانتهاي خود خيانت روا مداريد، در حالي كه ميدانيد ]اين كار، گناه بزرگي است.[

2. پرهيز از دروغ: إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لاَيُؤْمِنُونَ بِ ?‹َايَـَتِ اللَّهِ وَأُوْلَغكَ هُمُ الْكَـَذِبُونَ ;(نحل،105) تنها كساني دروغ ميبندند كه به آيات خدا ايمان ندارند، ]آري[ دروغگويان واقعي آنها هستند.

و نيز آيات: زمر، 3; غافر، 28.

3. دوري از غيبت: وَ لاَيَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ;(حجرات،12) هيچ يك از شما ديگري را غيبت نكند، آيا كسي از شما كه دوست دارد كه گوشت برادر مردة خود را بخورد؟ ]به يقين[ همة شما از اين امر كراهت داريد، تقواي الهي پيشه كنيد كه خداوند توبهپذير است.

4. دوري از سخن چيني و سرزنش ديگران: وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ ;(همزه،1) واي بر عيب جوي مسخره كننده. و نيز آيات: قلم، 10 ـ 13.